درمان ایمپلنت دندانی شامل دو مرحله جراحی کاشت ریشه مصنوعی و پروتزی (تاج دندانی) می باشد . که ابتدا پزشک معالج (جراح) کاشت ریشه مصنوعی را انجام میدهد و پس از جوش خوردن ریشه مصنوعی ( که اصطلاحاً به آن osseointegration می گویند ) ، امکان انجام مرحله پروتزی وجود دارد (در بعضی موارد با توجه به شرایط ناحیه درمان امکان انجام هر دو مرحله در یک زمان وجود دارد )
ایمپلنت دندان یا کاشت دندان به پایه های فلزی محکم و پیچ مانندی گفته میشود که معمولاً از جنس تیتانیوم هستند و از طریق جراحی به جای ریشه دندان در استخوان فک کار گذاشته میشوند. این پایهها در مراحل بعدی مزین به تاج و ضمائم دیگری میشوند و نوعی دندان مصنوعی ایجاد می کنند که از نظر ظاهر و عملکرد مانند دندان واقعی به نظر میرسد.
ایمپلنت دندان جایگزین مناسبی برای دندانهای آسیب دیده یا از دست رفته است و چون با استخوان فک ادغام می شود و بدون لغزش، سر و صدا یا آسیبهای استخوانی است، نسبت به دندان مصنوعی سنتی یا بریج کاربردیتر است. مهمترین مزیت ایمپلنت دندان پشتیبانی کامل از دندانهای جدید است، که به وسیله فرآیند استخوانسازی در اطراف ایمپلنت فراهم می شود. فرایند کاشت دندان چند مرحلهای است و از آنجا که ترمیم استخوان هم زمان بر است مجموعا میتواند چند ماه طول بکشد.
فهرست مطالب
اولین قدم در کاشت ایمپلنت دندان
توجه نمایید که ایمپلنت دندان یکی از روش های درمانی بسیار تخصصی بوده و می بایست متخصص دندان پزشکی زیبایی آن را بر عهده بگیرد. در مرحله اول می بایست بیمار ویزیت شود و شرایط دندان و لثه او به دقت بررسی شده و طرح درمان مناسب با شرایط دهان و دندان برای او انتخاب شود. در این مرحله تعداد، اندازه و البته محل دقیق ایمپلنت دندان مشخص می شود. در این مرحله عموماً فرد دو الی سه بار مورد معاینه دقیق قرار می گیرد. پس از تأیید موارد ذکر شده کاشت دندان در استخوان فک آغاز می شود، به جرات می توان گفت که این مرحله از اهمیت ویژه ای برخوردار است و ارتباط مستقیمی با نتیجه کار دارد. میزان بی حسی موضعی در این مرحله از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کار گذاشتن ایمپلنت دندان در دهن می بایست در طی سه مرحله صورت پذیرد.
برای کاشت ایمپلنت ابتدا دندانپزشک یک معاینه دهانی کامل انجام می دهد تا مشخص شود آیا بیمار قبل از جراحی ایمپلنت دندان به درمان دیگری نیاز دارد یا خیر. چون لازم است ایمپلنت ها در دهان سالم قرار داده شود، هرگونه پلاک ناخواسته، باکتری یا تارتار باید از دهان پاک شود. بعلاوه، اگر بیمار در محل ایمپلنت استخوان کافی نداشته باشد، ممکن است به پیوند جزئی استخوان نیاز داشته باشد. به هرحال، دندانپزشک همه موارد را در نظر میگیرد و یک برنامه درمانی متناسب با شرایط بیمار پی ریزی می کند. در ادامه مراحل کاشت ایمپلنت را به ترتیب آورده ایم.
مرحله اول: کشیدن دندان آسیب دیده
دندان باید از طریق آتروماتیک برداشته شود تا صفحه باکال و استخوان های اطراف تا حد ممکن سالم و دست نخورده باقی بمانند. پس از کشیدن دندان، محل استخراج مورد بررسی دقیق قرار می گیرد تا نقایص احتمالی استخوانی شناسایی شود. این کار با کاوش در حفره (سوکت) توسط یک پروب اندودنتیکی یا پریودنتال انجام می شود. در صورتی که حفره داخل استخوان کاملا سالم مانده باشد، جراح می تواند به کاشت ایمپلنت دندان اقدام کند و در غیر این صورت باید ابتدا مشکلات موجود در استخوان و لثه را حل کند.
مرحله دوم: پیوند استخوان
اگر استخوان فک به اندازه کافی ضخیم نباشد یا خیلی نرم باشد، ممکن است قبل از عمل جراحی ایمپلنت دندان به پیوند استخوان نیاز باشد. با این کار پایه محکم تری برای کاشت ایجاد می شود. پیوند استخوان می تواند از استخوان طبیعی محل دیگری از بدن خود فرد، یا استخوان مصنوعی باشد. ممکن است چندین ماه طول بکشد تا استخوان پیوندی باعث تولید استخوان جدید به میزانی بشود که بتواند از کاشت دندان پشتیبانی کند. گاهی (بسته به وضعیت استخوان فک) فقط به پیوند جزئی استخوان نیاز می شود که می تواند همزمان با جراحی کاشت انجام شود.
مرحله سوم: قرار دادن ایمپلنت ها
برای این کار ابتدا برش کوچکی در لثه ایجاد می شود که استخوان فک را در معرض دید قرار می دهد. سپس یک سوراخ کوچک در استخوان ایجاد می شود. و ایمپلنت دندان در عمق آن کار گذاشته می شود. در انتها لثه با دقت از پشت بخیه زده می شود. جای دندان کشیده شده هنوز خالی است و ممکن است پروتزهای موقتی در آن محل قرار دهند که می توان آنها را هنگام خواب یا برای تمیز کردن خارج کرد.
مرحله چهارم: ریکاوری
پس از قرار دادن ایمپلنت در دهان، فرآیندی به نام استخوان سازی انجام می شود. در این حالت بافت طبیعی استخوان بدن با ایمپلنت تیتانیومی در هم ادغام می شوند و یک سطح اتکای بسیار قوی ایجاد می شود. مدت زمان معینی برای این اتفاق وجود ندارد و زمان مورد نیاز از یک بیمار به بیمار دیگر متفاوت است. با این حال، حدود 6 تا 12 هفته امری عادی است. در این مدت بیمار باید چند بار به دندانپزشک مراجعه کند تا پیشرفت کار بررسی شود.
مرحله پنجم: نصب اباتمنت (abutment)
بعد از تکمیل فرایند استخوان سازی نوبت به نصب اباتمنت می رسد. اباتمنت یک سوکت توپ مانند است که به عنوان کمک فنر و بالشتک عمل می کند. روی خط لثه در بالای ایمپلنت دندان قرار می گیرد. و به عنوان رابط بین قسمت تاج (بخش قابل مشاهده دندان) و خود ایمپلنت عمل می کند. اباتمنت حکم یک تکیه گاه دارد و قطعه ای است که از پایین به ایمپلنت و از بالا به تاج متصل می شود. نصب اباتمنت یک جراحی جزئی سرپایی است که معمولا با بی حسی موضعی انجام می شود. پس از نصب اباتمنت دو هفته طول می کشد تا لثه ها بهبود یابند و تاج دندان مصنوعی متصل شود.
مرحله ششم: اتصال تاج های موقت
ممکن است قبل از اتصال پروتز نهایی، یک تاج موقت نصب شود. این کار بدین منظور صورت میگیرد. که بتوان از آن برای ارزیابی ظرفیت بار ایمپلنت دندان استفاده کرد. بعلاوه، مخصوصا در نواحی در معرض دید باعث بالغ شدن لثه ها در اطراف ایمپلنت و نمایش طبیعی تر دندان می شود.
مرحله هفتم: اتصالات نهایی
سرانجام تاج دائمی بعد از حدود 3 تا 9 ماه متصل می شود. نصب اتصالات نهایی بعد از بهبود لثه و استحکام کافی استخوان انجام می شود. گزینه های موجود شامل انواع ثابت، متحرک و ترکیبی است. فرم متحرک شبیه دندان های مصنوعی معمولی است، که توسط لثه پلاستیکی احاطه می شود. فرم متحرک به راحتی در جای خود قرار می گیرد و می توان آن را برای تعمیر یا تمیز کردن روزانه به راحتی برداشت. در نوع ثابت دندان مصنوعی به طور دائمی روی یک پایه ایمپلنت دندان پیچ یا سیمان می شود. این نوع دندان را نمی توان بیرون آورد. غالبا هر تاج به یک ایمپلنت متصل می شود. ولی می توان چند دندان را هم با بریج به یکدیگر اتصال داد و همه را به یک ایمپلنت وصل نمود.
نکته مهم در این مرحله قرار دادن روکش موقت است که البته با توجه به صلاح دید دندانپزشک تعیین خواهد شد. پس از استخوان سازی و هم چنین ساخت تاج دندانی در لابراتور نوبت به قرار گرفتن تاج دندانی بر روی ایمپلنت می باشد.
متخصص ایمپلنت به شما توصیه های لازم پس از ایمپلنت دندان را میکند. رعایت بهداشت دهان و دندان یکی از موارد بسیار مهم در این خصوص بوده و می بایست به دقت مورد بررسی قرار بگیرد. ایمپلنت دندان یک درمان دایمی تلقی می شود اما این موضوع مستلزم رعایت بهداشت و مواردی است که پزشک به بیمار می گوید. توجه نمایید که ایمپلنت دندان یکی از روش های قطعی در درمان بی دندانی بوده و شامل کل دندان ها می شود و محدودیتی نیز فراهم نخواهد بود. از این رو به دندان های مجاور هیچ آسیبی نمی زند.
مراجعات منظم به دندانپزشک سبب می شود که از مشکلات عدیده ای در این خصوص جلوگیری شود. شما می توانید این روش را یکی از بهترین جایگزین ها برای فضای خالی دهان خود دانسته و از لذت جویدن غذا بهرمند شوید.